donderdag 27 augustus 2015

Origineel notitieboek Dokkumer vroedvrouw Schrader gedigitaliseerd

Het notitieboek van vroedvrouw Catharina Schrader (1656-1746), dat beschrijvingen bevat van de duizenden bevallingen die zij in onze regio begeleidde in de periode 1693-1745, wordt bewaard in de kluis van de afdeling Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam.
Het KNMG kocht het manuscript ooit uit de boedel van de bekende arts uit Ee, Jan Jans Kiestra,
een verwoed verzamelaar van medische literatuur. Zijn speciale interesse ging uit naar de Labadist en vroedmeester Hendrik van Deventer. In het binnenblad van het manuscript schreef Kiestra: Dit handschrift is belangrijk voor de geschiedenis der verloskunde.
Zie: Dr. A.Cohen's Nieuw Practisch Tijdschrift voor de Geneeskunde in al haren omvang: 1850; pag. 312 enz.
en: Vrije Fries, 4de deel, pag.265 enz.

En hoewel er in 1984 een boek is verschenen van de medisch historicus Van Lieburg, Memoryboeck van de Vrouwens, is daarin slechts zo'n 20% van de inhoud van het origineel van Schrader getranscribeerd. (Een Engelse versie verscheen onder de titel Mother and Child were saved.
Een vollediger transcriptie van de hand van de kunstschilder Van Kammen uit 1958 ligt op het Streekarchief in Dokkum. Deze is echter alleen op papier beschikbaar, getypt en vol met transcriptiefouten. Wel hebben we een gedigitaliseerde namen-index (ook met de nodige spelfouten) en diverse voorbeelden met genealogische gegevens. Maar allemaal lang niet volledig. Daarnaast schreef de van oorsprong Duitse Schrader in een vreemdsoortig fonetisch Nederlands/Duits.
Kortom, wil je echt alle details van de aantekeningen van de Dokkumer vroedvrouw bestuderen, dan moet je terug naar het origineel.

Vandaar dat ik recent de oude papieren in Amsterdam (die dus moeilijk toegankelijk zijn voor de Friese genealoog/streekhistoricus) voor studiedoeleinden gefotografeerd heb. Tegelijkertijd heb ik het formaat maar eens opgemeten, dat in mijn herinerring heel klein was maar in de praktijk best redelijk is. De buitenkant van het ingebonden manuscript meet 16,7 cm breed, 21,7 cm hoog en 5,7 cm dik (de rug).

Het zou mooi zijn als we met mensen van onze vereniging de transcriptie van Van Kammen kunnen digitaliseren, d.w.z. als digitaal tekstbestand beschikbaar maken en, met de originele handgeschreven tekst als referentie, kunnen verbeteren (en daarna koppelen aan de doopgegevens voor zover ze niet direct overleden of doopsgezind waren).
Individuele onderzoekers, bijvoorbeeld sneupers die familieleden in het manuscript vermeld weten, kunnen zich eventueel melden voor een foto van de relevante pagina.

Update: Inmiddels is ook de transcriptie uit 1958 gescand en digitaal beschikbaar gemaakt via onze SlideSharesite.


Geen opmerkingen: